Spelend leren met open materialen
Ken je de website www.kleutergewijs.com? Een Belgische bloggersite vol informatie over het jonge kind. Ik raak er altijd door geïnspireerd en bovendien blijf ik makkelijk op de hoogte van allerlei onderzoeken over ‘wat werkt’. Zo ontdekte ik de ‘theorie van de losse stukjes’ …
De theorie van de losse stukjes
Landschapsarchitect Simon Nicholson (1971) formuleert de theorie als volgt: “De mate van vindingrijkheid, creativiteit en ontdekkingen die een omgeving uitlokt is afhankelijk van het aantal en het soort variabelen in die omgeving.”
De kracht van vrij combineren
Wanneer in een omgeving alles statisch en vast is, dan lokt dit minder creatief spel uit dan wanneer kinderen vrij kunnen combineren. Een buitenspeelplaats met takken, keien, zand en potjes biedt volgens deze theorie meer speelprikkels dan een speelplaats met een glijbaan en schommel. Losse onderdelen doen het beter dan materialen die één speelwijze suggereren. Deze regel geldt zowel voor de binnen- als buitenspeelomgeving.
Zelf kiezen en creëeren
‘Loose parts’ zijn dus losse dingen die kinderen kunnen manipuleren, verplaatsen en combineren op oneindig veel manieren. Het gaat dus om veelzijdige materialen. Ze moeten niet op één vaste manier gebruikt worden, wat wel het geval is bij bijvoorbeeld een puzzel of een speelgoedauto. Kinderen kunnen zelf kiezen hoe ze spelen met de losse stukjes en zelf creaties maken.
Wat blijkt uit onderzoek?
Uit onderzoek over losse stukjes en open materialen blijkt het volgende:
- Kinderen worden actiever, creatiever.
- Er is geen goed of fout, goed dus voor het zelfvertrouwen
- Buiten zijn er minder ruzietjes en minder ongevallen.
Tips en vragen
Google eens op ‘loose parts’, zoek vooral ook op afbeeldingen
Een aanrader is ook de Facebook site ‘beautiful stuff’, waar je kunt zien wat mooie materialen kunnen betekenen voor een kleuterklas.
Wat doet het met je? Wat zou het met kinderen doen? Welke kansen zie je voor je eigen kleutergroep?
Delen van deze blog zijn uit het artikel van Astrid Elisa Cornelis
Nienke Bouwman