Sociaal emotionele ontwikkeling
Groepen met lastig gedrag
Het loopt niet lekker in jouw klas: de leerlingen zijn druk en ze luisteren niet. Ook de sfeer is niet goed en het is voortdurend onrustig. Kenmerkend is dat gedragsregels niet worden opgevolgd. Ontdek hoe je dit positief kunt ombuigen met de GROEI-methode: dé manier om leerlingen intrinsiek te motiveren om regels op te volgen en samen gedragsproblemen op te lossen.
Altijd vanuit de leerlingen
Het unieke van de GROEI-methode is dat leerlingen centraal staan. In tegenstelling tot de nog veel gebruikte conditioneringstechnieken uit de klassieke gedragstherapie (zoals onnatuurlijke beloningen) maakt de GROEI-methode gebruik van de cognitieve gedragstherapie. De leerlingen worden aan het denken gezet. Je spreekt Gezamenlijk met leerlingen Regels af, Oefent het afgesproken gedrag, Evalueert en Implementeert.
Hoe werkt dit
Het ombuigen van probleemgedrag is een gezamenlijke uitdaging van de leerkracht, de leerlingen en soms ook de ouders. Het mooie van de GROEI-methode is het eigenaarschap van de kinderen: zij benoemen het probleem, omschrijven nieuwe gedragsregels, oefenen in nieuw gedrag en geven elkaar feedback. Dit proces wordt begeleid door de leerkracht met ondersteuning van een ervaren adviseur van IJsselgroep.
Duo-observatie
Soms is het goed om te starten met een duo-observatie: een onderwijsadviseur en een
gedragswetenschapper letterlijk samen kijken naar jouw moeilijke groep. Bij duo-observaties
komen onderwijskundige/didactische kennis en ervaring op het gebied van leer- en
gedragsproblemen samen. Je krijgt snel zicht waar het in zit: in het gedrag van kinderen, in
leerkrachtvaardigheden of de inzet van instructiemodellen?
De sleutel: intrinsieke motivatie
Via het stellen van vragen, luisteren en samenvatten zet de leerkracht de leerlingen aan het denken over de aard, het doel en de effecten van hun gedrag. Stap voor stap wordt de kern van het probleem helder. Diepgaande vraagstelling zorgt ervoor dat kinderen geraakt worden en eigenaarschap laten zien. Kinderen dragen zelf oplossingen aan om probleemgedrag om te zetten in gewenst gedrag. Leerlingen krijgen verantwoordelijkheid voor de sfeer in de groep die hierdoor blijvend verbetert.
Willen in plaats van moeten
Het effect is dat leerlingen hun gedrag veranderen omdat ze het zelf belangrijk vinden en niet omdat het als regel is opgelegd. Ze veranderen ook omdat ze precies weten om welk gedrag het gaat en de leerkracht helpt om de eigen verandering te zien en te waarderen. Kinderen worden geconfronteerd met de gevolgen van eigen gedrag en geven elkaar (positieve) feedback.
Eilandjes veroveren
Probleemgedrag in een klas bestaat meestal uit verschillende ‘onderdelen’. Samen met de leerlingen kies je het eerste onderdeel dat wordt aangepakt. Hiervoor formuleren de leerlingen SMART-gedragsdoelen. Vervolgens ga je het gedrag samen oefenen, evalueren en bijsturen. Is het doel behaald? Gefeliciteerd: op naar het volgende haalbare doel. Samen steeds nieuwe eilandjes veroveren: daar gaat het om.
Dienstverlening
Het voorstel dat je ontvangt is afhankelijk van de vraagstelling en de problematiek in jouw klas. De kracht van de GROEI-methode is dat je het probleem zelf oplost. Je krijgt coaching en begeleiding tijdens de implementatie van de GROEI-methode. Hierbij:
-
neem je een besluit over het te veranderen gedragsonderdeel
-
voer je een groepsgesprek
-
maak je gedragsafspraken of je formuleert en spreekt gedragsregels af
-
formuleer je een SMART-gedragsdoel
-
oefen je samen met de groep de gemaakte gedragsafspraken
-
evalueer je samen met de kinderen en
geef je concrete (positieve) feedback
Wat leerkrachten zeggen
-
Gerda Tuinte, leerkracht bovenbouw van De Bolster in Raalte: “Het kwam uit de kinderen zelf”.
-
Bea van de Ven, leerkracht middenbouw van Julianaschool in Emmeloord: “Ze waren veel te afhankelijk van mij”.
-
Hanneke Rovers, leerkracht middenbouw van sbo De Horizon in Raalte: “Het geeft je een bepaalde verbondenheid”.
-
Bertine Vrieswijk, groepsleerkracht groep 1 Zevensprong in Zwolle: “Het is een probleem van allemaal, echt van de hele groep. Dat heb ik wel heel erg mooi gevonden”.